Hormony roślinne wytwarzane są przez rośliny i pełnią w nich funkcje regulacyjne. Warto je poznać, szczególnie dwa z nich: auksyny i cytokininy.

Notatki z "Fizjologii roślin" Kopcewicz, Lewak.

Auksyna

Auksyna to hormon, który głównie powstaje w merystemie wierzchołkowym pędów, który znajduje się w pąku szczytowym. A mówiąc bardziej dokładnie synteza auksyn zachodzi w tkankach rosnących (wierzchołki pędu, młode liście, pąki, kwiaty, owoce).

Jedna z funkcji auksyn jest wspieranie naturalnej dominacji wierzchołkowej roślin, czyli blokowanie wzrostu pąków położonych w niższych partiach pędów. Dzięki temu pierwszeństwo wzrostu i rozwoju ma zawsze pąk szczytowy.

Auksyna transportowana jest głównie poprzez łyko oraz miazgę od wierzchołka rośliny / pędu w kierunku do korzenia.

Zwiększenie stężenia auksyn jest sygnałem do wzrostu korzeni.

Do procesów sterowanych stężeniem auksyn należą:

• wzrost wydłużeniowy komórek
• ukorzenianie
• ruchy roślin
• dojrzewanie owoców
• starzenie się

Cytokinina

Cytokinina to hormon roślinny, będący regulatorem wzrostu.

Miejscem powstawania cytokininy jest głównie korzeń oraz owoce i młode liście.

Hormon transportowany jest do części naziemnej głównie ksylemem i jest m.in. sygnałem do wzrostu pąków, pędów i liści.

Cytokininy biorą udział w regulacji podziałów komórkowych  (cytokineza), różnicowania komórek, spoczynku, transportu asymilantów, starzenia się.

Pozostałe hormony

Kwas abscysynowy – odpowiada za hamowanie wzrostu i kiełkowania, uczestniczy w regulacji opadania owoców o liści, ruchów szparek, starzenia się i reakcji na czynniki stresowe. Powstaje głównie w dojrzałych liściach i owocach, a także w korzeniach, nasionach i pąkach.

Kwas jasmonowy – bierze udział w regulacji kiełkowania, morfogenzy i starzenia się.

Etylen –  uczestniczy także w regulacji reakcji rośliny na stres. Etylen jest syntezowany praktycznie we wszystkich komórkach rośliny.

Giberlina – uczestniczy w procesie regulacji wzrostu, spoczynku, kiełkowania nasion, kwitnienia i zawiązywanie owoców. Synteza tego hormonu zachodzi w dojrzewających nasionach i owocach, pręcikach kwiatów, w młodych liściach, wierzchołkach pędu i w korzeniach.

Brasinosteroidy – uczestniczą w regulacji wzrostu, fotosyntezie, reakcji rośliny na stres i infekcję.

Jak działają hormony?

Jak widać każdy z hormonów uczestniczy w regulacji wielu procesów fizjologicznych. Co więcej w regulacji danego procesu uczestniczy zespół hormonów, w którym można jednak wyróżnić hormon dominujący i hormony współdziałające oraz hormony hamujące, stąd też mówimy o pewnego rodzaju równowadze hormonalnej sterującej danym procesem.